亚洲国家普遍注重人情世故，很多事情都会先考虑到人与人之间的关系，泰国也不例外，甚至衍生出了泰语叫做ระบบอุปถัมภ์的体系，大家可以简单地把它理解成泰国 的“人情社会”，今天我们就来好好剖析一下，这样的制度在今天的社会到底还有没有价值呢？

文章带读：
（音频-可在沪江泰语公众号上收听）
朗读：（泰）ฟ้าใส

ระบบอุปถัมภ์เป็นหนึ่งในวัฒนธรรมที่อยู่คู่สังคมไทยมาช้านาน มีอิทธิพลทั้งต่อการดำเนินชีวิต การประกอบอาชีพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งวัฒนธรรมระบบอุปถัมภ์ในแวดวงราชการ รัฐวิสาหกิจ
“人情体系”是存在在泰 国社会中存在已久的一种制度，对人们的生活和工作都有很大的影响，尤其是政府机关和国有企业中更甚。

แม้ระบบอุปถัมภ์จะมีทั้งข้อดี ข้อเสีย แต่มักถูกมองในด้านลบว่าเป็นหนึ่งในสาเหตุหลักที่บั่นทอนประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานขององค์กร นำมาสู่หลากหลายปัญหา ไม่ว่าจะเป็นความขัดแย้ง การขาดขวัญกำลังใจ ความไม่เสมอภาคเป็นธรรม
虽然人情体系有 利有弊，但是它经常被负面地看待，主要的原因就是它削弱了机构工作的效率，造成了很多问题，不管是分歧、缺乏信心，或者是公平缺失的问题。

ระบบอุปถัมภ์ในสังคมไทย เป็นระบบความสัมพันธ์ของคน 2 ฝ่าย ซึ่งไม่เท่าเทียมกัน ฝ่ายที่อยู่เหนือกว่าคือผู้มีทรัพยากรมากกว่า หรือมีอำนาจมากกว่า จะอยู่ในฐานะผู้อุปถัมภ์ ส่วนฝ่ายที่อยู่ต่ำกว่า มีทรัพยากรหรือมีอำนาจน้อยกว่าจะเป็นผู้รับอุปถัมภ์
泰国社会里的 人情体系是两方面人不平等的人际关系，优势的那一方的人更有资源或权力，处在施惠的地位，劣势的那一方拥有的资源和或权力更少，因此处于受惠的地位。

ระบบอุปถัมภ์ในแวดวงของราชการยังคงมีอยู่ ซึ่งถ้าหากมีการใช้ระบบอุปถัมภ์เพื่อประโยชน์ส่วนรวมก็อาจเป็นประโยชน์และช่วยแก้สถานการณ์บางอย่างได้ เช่น การประสานงานระหว่างหน่วยงาน เป็นต้น แต่ปัจจุบันมีการนำระบบอุปถัมภ์ไปใช้เพื่อประโยชน์ส่วนตนเป็นส่วนใหญ่ เช่น ใช้ในการแต่งตั้งโยกย้าย ทำให้ได้มาซึ่งอำนาจบารมี หรือเพื่อให้ได้มาซึ่งตำแหน่งที่จะแสวงหาผลประโยชน์ เป็นต้น
国家机关中的人情体系可能还会继续存在，如果是利用人情体系为集体谋利益，就可能有助于解决一些问题，例如在不同机关之间协调工作等等。但现在主要都是用人情体系谋取私利，比如职位升迁，为了获得权势，又或者是利用职位谋取利益等等。

และได้สรุปลักษณะ วิธีการที่ทำให้เกิดระบบอุปถัมภ์ในระบบราชการไทย ดังนี้ 1.ค่านิยมผู้น้อย-ผู้ใหญ่ การฝากเนื้อฝากตัว ทดแทนบุญคุณ 2.การยึดตัวบุคคล อาศัยความสัมพันธ์ส่วนตัว มากกว่าหลักคุณธรรม กฎหมาย 3.การถูกแทรกแซงโดยนักการเมือง 4.การแลกเปลี่ยนผลประโยชน์ ทั้งเงิน สิทธิพิเศษทางสังคม 5.ระเบียบกฎหมายมีช่องว่าง 6.การบังคับใช้กฎหมายไม่จริงจัง 7.ระบบบริหารงานบุคคลของข้าราชการไม่เป็นไปตามหลักคุณธรรม 8.ผู้บังคับบัญชาใช้ดุลพินิจตามอำเภอใจ
在泰国公务机关中 出现人情体系的原因有如下几点，1.跟随者-领导者、照顾与报恩的价值观；2.相比道德与法律，更加依赖于人际关系；3.被政客干涉；4.利益互换，包括钱财和社会特权；5.法律体系存在漏洞；6.法律执行不到位；7.公职人员的管理不符合道德标准；8.长官权力行使过于随便。

หนทางสู่ระบบคุณธรรม ทำได้อย่างไร ผลการศึกษาเสนอแนวทางแก้ ด้วยการต่อต้านการใช้ระบบอุปถัมภ์ สนับสนุนยกย่องคนดีคนเก่ง มากกว่ายกย่องสรรเสริญผู้มีอำนาจบารมี ขณะเดียวกันก็ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมตั้งแต่ระดับบุคคล กลุ่ม จนถึงระดับองค์กร โดยสร้างพฤติกรรมปฏิเสธการให้อุปถัมภ์และการรับอุปถัมภ์ มีความละอายใจ ความเกรงกลัวต่อบาป และระเบียบกฎหมาย
如何通往德行体系？研究结果提供改变思路，抵制人情体系，支持推选有能力的人上位，而不是重用有权势的人，同时也改变从个人、团体到机构的行为，规定禁止人情的 行为准则，要有羞耻心，抱有害怕罪孽之心，遵守法律规定。

รวมทั้งรณรงค์และสร้างทัศนคติให้ประชาชนมีจิตสำนึก รักคุณธรรม มีจริยธรรม มีค่านิยมกตัญญูต่อประเทศชาติ การสร้างความรู้ความเข้าใจ ชี้ให้เห็นโทษและพิษภัยของระบบอุปถัมภ์ โดยเริ่มตั้งแต่เด็กเล็ก ผู้ใหญ่ คนทุกเพศทุกวัย โดยใช้กลไกครอบครัว ชุมชน องค์กร สังคม ตลอดจนสื่อมวลชนเป็นพลังสำคัญ ควบคู่กับนำระบบคุณธรรม หลักธรรมาภิบาล ตลอดจนระเบียบกฎหมายที่เกี่ยวข้องมาใช้
还包括在民众中号召和培养爱品德，有道德，热爱国家的价值观，增进理解，指明人情体系的坏处和弊端，包括儿童、大人等各个性别和各个年龄的人，利用家庭、社区 、机构、社会和媒体作为重要的力量，将相关的道德和法律体系投入其中。

กฎเกณฑ์และหลักวิชาการที่ควรนำมาปฏิบัติในระบบราชการ
公务体系中应 该秉承的原则

1.ระบบคุณธรรม
1.道德 体系

1）ความเสมอภาคในโอกาส 2）หลักความสามารถ 3）หลักความเป็นกลางทางการเมือง
1）机会 均等 2）能力优先 3）政治中立原则

2.หลักธรรมาภิบาล
2.善 治体系

1）การมีส่วนร่วม 2）นิติธรรม 3）ความโปร่งใส 4）การตอบสนอง 5）การมุ่งเน้นฉันทามติ 6）ความเสมอภาคและความเที่ยงธรรม 7）ประสิทธิภาพและประสิทธิผล 8）ภาระรับผิดชอบ 9）วิสัยทัศน์เชิงยุทธศาสตร์
1）参与 2）法制  3）透明 4）回应 5）一致 6）公平公正 7）效率与效果 8）负责 9）战略性思想

3.พ.ร.ฎว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี พ.ศ. 2556 ประกอบด้วย
3.2013年国 家行政管理规定及方法皇家法案包括

1）การทำงานโดยมุ่งประโยชน์สุขของประชาชน บริหารราชการตอบสนองต่อความต้องการของประชาชน และมุ่งให้เกิดผลกระทบในเชิงบวกต่อการพัฒนาชีวิตของประชาชน
1）为民众福 祉工作，行政管理解决民众的需求，建设对于民众生活提高有正面作用的成果

2）เกิดผลสัมฤทธิ์ต่อภารกิจของรัฐ
2）对政府工 作有成效

3）มีประสิทธิภาพและเกิดความคุ้มค่าในเชิงภารกิจของรัฐ
3）有效率 ，政府工作要有价值

4）มีการปรับปรุงภารกิจของส่วนราชการให้ทันต่อสถานการณ์
4）根据 形势调整国家机关的职责

5）ประชาชนได้รับการอำนวยความสะดวกและได้รับการตอบสนองความต้องการ
5）为民 众提供便利，民众的需求有回应

6）มีการประเมินผลการปฏิบัติราชการอย่างสม่ำเสมอ
6）有常规的公务工作成果评估

 

大家怎么看社会中存在的人情体系呢？

 

声明：本文由沪江泰语编译整理，素材来自prachachat，未经允许不得转载。如有不妥，敬请指正。